Къарачай район

    Бу атны (неда терминни) башха магъаналары да барды, къарагъыз: Къарачай (магъаналары).

Къарачай район орус. Карачаевский район
Орналгъаны
Сагъат бёлгеси:	UTC+3, UTC+4 джай
Къралы:	Россия
Федерацияны субъекти:	Къарачай-Черкесия
Къурамы:	15 муниципал къуралыш
Къуралгъанды:	1957 джыл
Административ аралыгъы:	Къарачай шахар
Статистика билгиле
Майданы:	3916 км²
Халкъыны саны:	30 376 (2010)
Басыннганы:	6,2 адам/км²
Миллет къурамы:	къарачайлыла, оруслула, тегейлиле, черкеслиле
Дин къурамы:	муслиманла, христианла
Административ билгиле
Статусу:	Муниципал район
Башчысы:	Къайытланы Ахмат
Телефон коду:	87879
Автомобиль коду:	09

Къарачай муниципал район (къаб.-черк. Къэрэшей район, орус. Карача́евский муниципа́льный райо́н, абаз. Къарча район) — Къарачай-Черкес Республиканы къурамына кирген административ районду.

Административ аралыгъы — районну къурамына кирмеген Къарачай шахарды.

Географиясы

Районну майданы — 3916 км². Район, республиканы тау бёлгесинде, Баш Кавказ бла Къаялы аркъаланы ортасында орналыбды. Эм мийик джери — Минги тауну кюнчыгъыш тёппесиди (5642 м), районну территориясында Кюнбатыш Кавказны эм мийик джери — Доммай-Ёлген къая орналады.

Тарихи

1943 джыл Къарачай автоном областны кетерилиниуюню эсеби бла, алгъыннгы областны бусагъатдагъы Къарачай районнга джууукъ келишген эки району (Микоян бла Учкулан районла), Гюрджю ССР-ге берилгендиле, анда ала Клухор районну къурагъандыла.

СССР-ни Огъары Кенгешини Президиумуну 1955 джылны 14 мартындан Указы бла район, РСФСР-ге къайтарылгъанды эмда Ставрополь крайны къурамына киргенди. 1957 джыл Къарачай-Черкес автоном областны къуралгъанындан сора, Къарачай ат бла, район бу автоном областны къурамына киргенди.

Административ бёлюнюую

Къарачай районну къурамына киредиле:

• шахар джерлешимле

1. Джангы Къарачай шахар джерлешим
2. Правокубанск шахар джерлешим

• эл джерлешимле

1. Огъары Мара эл джерлешим — Огъары Мара эл
2. Огъары Теберди эл джерлешим — Огъары Теберди эл
3. Джингирик эл джерлешим — Джингирик эл
4. Ташкёпюр эл джерлешим — Ташкёпюр эл
5. Къарт-Джурт эл джерлешим — Къарт-Джурт эл
6. Коста Хетагурова эл джерлешим — Коста Хетагурова эл, Восток хутор
7. Къумуш эл джерлешим — Къумуш эл
8. Тёбен Мара эл джерлешим — Тёбен Мара эл
9. Тёбен Теберди эл джерлешим — Тёбен Теберди эл
10. Джангы Теберди эл джерлешим — Джангы Теберди (Сынты) эл
11. Учкулан эл джерлешим — Учкулан эл, Огъары Учкулан эл
12. Хумара эл джерлешим — Хумара эл, Белая Гора посёлок, Къубран посёлок
13. Хурзук эл джерлешим — Хурзук эл

Халкъы

Районда джашагъанланы саны — 30,4 минг адамды (2010).

Миллет къурамы:

Миллет	2002 джыл, адам	2010 джыл, адам
къарачайлыла	22 127 (84,3 %)	▲25 882 (85,7 %)
тегейлиле	1 388 (5,3 %)	билги джокъ
черкеслиле	1 121 (4,3 %)	▲1 526 (5,0 %)
оруслула	1 135 (4,3 %)	▼1 015 (3,4 %)
абазалыла	109 (0,4 %)	▼46 (0,2 %)
украинлиле	41 (0,2%)	билги джокъ
ногъайлыла	12 (0,1 %)	▲15 (0,0 %)
башха миллетле	322 (1,2 %)	▲1 715 (5,7 %)

Дагъыда къарагъыз

• Къарачай-Черкесияны административ бёлюнюую
• Къарачай-Черкесияны джерлешимлери

Джибериуле

• Къарачай-Черкесияны официал сайты
• Къарачай-Черкесияны административ-территориял бёлюнюую
• Къарачай шахарны официал сайты

Къайнакъла:

Бу, Къарачай-Черкесияны юсюнден тамамланмагъан статьяды. Сиз болушургъа боллукъсуз проектге, тюзетиб эм информация къошуб бу статьягъа.