Википедия:Баш бет (мобил)

Википедиягъа хош келигиз, хар ким да тюрлендирелген эркин энциклопедиягъа. Къарачай-Малкъар тилде 2202 статья барды.

М. В. Ломоносов атлы Москва кърал университет (орус. Московский государственный университет имени М. В. Ломоносова) — Россияны алчы эмда эм эски классика университетлерини бириди, Россияда илму бла маданиятны аралыгъыды. 1940 джылдан бери Михаил Ломоносовну атын джюрютеди.

МКъУ-ну къурамында 15 илму-тинтиу институт, 40 факультет, 300 кафедра эм 6 филиал (аны ичинде 5 — БКъБ-ни къралларында). Университетде 35 минг студент, 5 минг аспирант, докторант, соискатель эм 10 минг чакълы бир хазырланыу бёлюмлеринде, бютеулей 50 минг чакълы бир адам окъуйду. Факультетлери бла илму-тинтиу аралыкълада 4 минг профессор бла устаз, 5 минг чакълы бир илму къуллукъчу ишлейди. Болушлукъчу эмда баджарыучу персоналны саны 15 минг адам чакълы бирди. 1992 джылдан бери МКъУ-ну ректору физика-математика илмуланы доктору, академик, Виктор Антонович Садовничийди.

Университетни къуралыуу И. И. Шувалов бла М. В. Ломоносовну теджеулери бла байламлыды. Университетни къуралыууну юсюнден декретге императрица Елизавета Петровна 12 (23) январь 1755 джыл къол салгъанды.

Статьяны баргъаны

Самтер форт ючюн сермешиу (ингил. Battle of Fort Sumter; 12—13 апрель 1861 джыл) — Къыбыла Каролина штатны Чарльстон шахарыны къатындагъа Самтер фортну блокадасы, бомбалауу эмда алыуу болгъанды. Бу сермешиу, АБШ-да граждан къазауатны башланыууна формал чурум болгъанды.

Къыбыла Каролина, Авраам Линкольнну 1860 джылда сайлаулада хорлагъанындан сора кёб турмай сецессиясыны юсюнден баямлайды, 1861 джылгъа дагъыда алты къыбыла штат быллай баямлаула этедиле. 7-чи февралда джети штат, Американы Конфедератив Штатларыны болджаллы конституциясын мюкюл этедиле эмда Алабама штатдагъы Монтгомери шахарны болджаллы ара шахар этедиле. Февралда Вашингтонда мамырлыкъ конференция джыйылады, алай а кризисни тыялмайды. Къул тутхан башха штатла Конфедерациягъа кирирге унамайдыла.

Конфедерацияны аскерлери Самтерден къалгъан тёрт федерал фортну кючлейдиле, президент Джеймс Бьюкенен официал халда протест этеди, алай а аскер акцияладан артха турады, эмда аскер хазырланыула бардырыргъа таукел болмайды. Массачусетс, Нью-Йорк эмда Пенсильвания штатланы губернаторлары эсе уа сауут сатыб алыб башлайдыла, кеси разылыгъы бла адамланы да джыядыла.

Статьяны баргъаны

Википедияны джангы статьяларындан:

Кюнню массасы, Кюн системаны бютеу массасындан 99,866 % чакълы бирди.
Кърымтатар тилни диалектлери бири биринден энчи тилле кибик айрыдыла.
АБШ-ны Лос-Анджелес шахарында джашагъанланы къуру 42,2 %-ине ингилиз тил, ана тили болады.
Къабарты-черкес тилде къуру къысыкъ тауушланы саны 48 болады.
Австралияны эм уллу шахарыны аты, Уллу Британияны колонияларыны министрини сыйы ючюн берилгенди.
Гаспыралы Исмаилни къызы, Азербайджанны премьер-министрини юй бийчеси болгъанды.
Бахрейнде джашагъанланы 75 % чакълы бири шиитле болгъанлыкъгъа, патчах юйюр суннитликни тутады.
Европаны эм узун сууу, бютеулей да Россияда саркъады.