Шахар — эл мюлкде адамлары ишлемеген адам джашагъан джерди.

Къарачай Шахарны кёрюмю.

Тюрлю тюрлю къраллада, шахарны адам саны башхады, сёз ючюн Данияда 250 адамдан аслам болса, Японияда-30 мингден.

Джыл Шахарчыланы саны Джерни адам санындан шахарчыланы саны %
1900 220 млн 13 %
1950 736,796 млн 29,1 %
1960 996,298 млн 32,9 %
1970 1 331,783 млн 36,0 %
1980 1 740,551 млн 39,1 %
1990 2 274,554 млн 43,0 %
2000 2 853,909 млн 46,6 %
2005 3 164,635 млн 48,6 %

Тинтиучюле билдиргеннге кёре бусагъатдача шахарчыланы саны кёбейиб барса, хар 38 джыл сайын, эки къатха кёб болуб барлыкъды.

1950 джылда 1 миллиондан аслам адамы бла 83 шахар болгъанды.

2000 джыл 10 миллиондан артыкъ адам саны бла 18 шахар болгъанды, 2005 — 20 (22 шахар 5-10 млн. адамы бла, 370 — 1—5 млн, 433—500 тыс.—1 млн.). 2010 джыл 22 сакъланады.

1950 1960 1970] 1980 1990 2000 2010
Нью-Йорк 12.3 млн. 14.2 млн. 16.2 млн. 15.6 млн. 16.1 млн. 16.6 млн. 17.3 млн.
Токио 11.0 млн. 16.5 млн. 21.9 млн. 25.0 млн. 27.9 млн. 28.7 млн.
Шанхай 11.2 млн. 11.2 млн. 13.5 млн. 17.2 млн. 21.5 млн.
Мехико 13.9 млн. 15.1 млн. 16.4 млн. 18.2 млн.
Сан-Паулу 12.1 млн. 14.8 млн. 17.8 млн. 20.1 млн.
Осака 10.0 млн. 10.5 млн. 10.6 млн. 10.6 млн.
Мумбаи 12.2 млн. 18.1 млн. 24.3 млн.
Лос-Анджелес 11.5 млн. 13.1 млн. 14.0 млн.
Пекин 10.9 млн. 14.2 млн. 17.8 млн.
Калькутта 10.7 млн. 12.7 млн. 15.6 млн.
Буэнос-Айрес 10.6 млн. 11.4 млн. 12.0 млн.
Сеул 10.6 млн. 12.3 млн. 13.0 млн.
Джакарта 14.1 млн. 19.2 млн.
Лагос 13.5 млн. 20.8 млн.
Тяньцзинь 12.4 млн. 15.6 млн.
Карачи 12.1 млн. 17.6 млн.
Нью-Дели 11.7 млн. 15.5 млн.
Манила 10.8 млн. 13.7 млн.
Каир 10.7 млн. 13.2 млн.
Москва 10.5 млн. 13.1 млн.
Рио-де-Жанейро 10.2 млн. 11.1 млн.
Дакка 10.2 млн. 16.0 млн.
Стамбул 11.7 млн.

Европада шахарчыланы 50 % уллу болмагъан шахарлада (5-10 минг адам) джашайдал, 25-ер % 10-250 минг адамы бла, эмда 250 мингден аслам адамы бла шахарлада джашайды.

Шахарла былай юлешинедиле:

  • гитче шахарла (50 минге дери);
  • орта шахарла (50-100 минг)
  • уллу шахарла (100-250 минг)
  • бек уллу шахарла (250-500 минг)
  • мазаллы шахарла (500 минг - 1 миллион)
  • миллионер шахарла (1 миллион адамдан аслам)

Шахар уллу болса, джолдаш-шахарлары къуралады, бир-бирде ала бирлешиб агломерация къураучандыла. Агломерацияла мегалополислеге бирлешиучендиле.

Эресейде шахар 12 мингден артыкъ адам болургъа, адамларыныда 85% эл мюлкде ишлемезге керекди. Алай а бу марда хаманда тутулмайды.