Шимал Кавказ
Шимал Кавказ (къаб.-черк. Ишхъэрэ Къаукъаз, лезг. Кефер Къвкъаз, орус. Се́верный Кавка́з, тау къум. Шималияб Кавказ, тег. Цæгат Кавказ, хач. Нхыҵ[1], чеч. Къилбаседан Кавказ, юнгюш. Даькъасте[2]) — Кюнчыгъыш Европада тарих-география регионду[3], Россия Федерацияны Европалы кесегинде орналады; къурамына Кавказ аллы[4], Уллу Кавказ аркъаны (Азербайджаннга кирген кюнчыгъыш кесегинден къалгъан) шимал этеклери бла къыбыла этеклерини кюнбатыш кесеги (Россия бла Хачыпсыны чеги ётген Псоу суугъа дери) киредиле. Россияны эм кёбмиллетли регионуду.
Къурамы
тюзетШимал Кавказда Россияны субъектлери орналадыла:
- Краснодар край
- Ставрополь край
- Ростов область (къыбыла районлары)
- Адыгея
- Дагъыстан
- Юнгюш
- Къабарты-Малкъар
- Къарачай-Черкес
- Шимал Тегей
- Чечен
2010 джылда Пятигорск шахарда аралыгъы бла Шимал-Кавказ федерал бёлге (округ) къуралгъанды. Бёлгеге джети регион киргендиле: Дагъыстан, Юнгюш, Къабарты-Малкъар, Къарачай-Черкес, Шимал Тегей, Чечен эм Ставрополь край.
Миллетлери
тюзетШимал Кавказны тамырлы миллетлери антропология джанындан уллу кавказ (башха аты — европеоид) расаны юзюгюдюле. Кюбюсюне кавкасион, каспий, понтий деген раса типле джайылыбдыла.
Шимал Кавказны тамырлы миллетлери тюрлю-тюрлю тил юйюрлеге кирген тилледе сёлешедиле:
- Шималкавказ тилледе сёлешгенле:
- Хачыпсы-черкес миллетле:
- Нах-дагъыстан миллетле:
- Тюрк тилледе сёлешгенле:
- Монгол тилледе сёлешгенле:
- Индоевропей тилледе сёлешгенле:
Дагъыда къарагъыз
тюзетБелгиле
тюзет- ↑ Туура кёчюрмеси — «(тауланы) ол бир джаны». Къарагъыз: сёзлюкде ачыкълау
- ↑ Туура кёчюрмеси — «Ата Джурт»
- ↑ A small schematic map of the regions can be seen at
- ↑ Северный Кавказ // Большая Советская Энциклопедия
Джибериуле
тюзетЛитература
тюзет- Шапи Казиев, Карпеев Игорь. Повседневная жизнь горцев Северного Кавказа в XIX в.
- Ефремов Ю. В. Голубое ожерелье Кавказа. — Л., Гидрометеоиздат, 1988. — 160 с.
- Новицкий И. Я. Управление этнополитикой Северного Кавказа. — Краснодар, 2011. — 270 с.
Бу, географияны юсюнден тамамланмагъан статьяды. Сиз болушургъа боллукъсуз проектге, тюзетиб эм информация къошуб бу статьягъа. |