Кипр

Кипр республика» бетден джиберилгенди)
    Бу атны (неда терминни) башха магъаналары да барды, къарагъыз: Кипр (магъаналары).

Кипр Республика (грек. Κυπριακή Δημοκρατία, тюр. Kıbrıs Cumhuriyeti) — айрыкам къралды, турмушу Джерле арасы тенгизни кюнчыгъыш кесегиндеди.

Кипр Республика

грек. Κυπριακή Δημοκρατία
тюр. Kıbrıs Cumhuriyeti
ингил. Republic of Cyprus

Байракъ
Description de l'image Cyprus in its region (de-facto).svg.
Гимн Ύμνος εις την Ελευθερίαν
(«Эркинликге гимн»)
Административ билги
Оноу формасы Республика
Президент Димитрис Христофиас
Тил(лер)и грек эм тюрк тил[1]
Ара шахары Никосия
География билги
Уллу шахар(лар)ы Никосия
Бютеу территориясы 9 250 [2] км2
(дунияда 162-чи)
Сагъат бёлгеси UTC +2
Тарих билги
Эркинлиги 16 август 1960
Демография билги
Бютеу халкъы (2009) 793 963[3] адам
(дунияда 155-чи)
Къалынлыгъы 117 адам/км2
Экономика билги
БИП (номинал) (2004) $ 15,76 млрд. (117-чи)
БИП (ном.) адам башына $ 20 428
Валютасы Евро (EUR, код 978)
Башха билги
Домен(лер)и .cy [4]
Телефон коду +357

Географиясы

тюзет

Курык отро-влак шукырак налеш. Корно мучко шуйнышо йӱдвел серыштыже кирения широтный курык рат. Тудо лопкытшо касвел ужашыштыже — 15 километр, эрвел касвел ужашыже деке утларак кугу кирения 25-30 тудын тупрӱдыжым уштымо марте шарлыме; точко деч посна эн кӱкшӧ курык тупрӱдӧ, акше-1 тӱжем м. — курык Акроманда (м 1023). Кечывалвел-касвел пелен кум отром троодос налын эверест курык, эҥер лап кутынь пӱчкеда. Тудо йӱдвел ужашыштыже эн кугу, эн кӱкшӧ точкыжым да кипрыште тыште верланен — курык Мургава (м 1951).

Тупрӱдӧ коклаште лап кия, месаорие пологохолмистый тӧрверым, жапыштыже йӱрым вӱд йога эҥер касвел да эрвел вӱдыжтарыше кызытсе акаки педиэос. Тӧрвер Месаория теҥыз коя опта, тӱҥ шотышто жапын четвертичный. Курык мардеж деч арален налше, клат тиде тӧрверын да кипрыште ойыртемалтше климатлан келшыше улыт. Пасу шыдаҥ да шож дене алмашталтын олива тыште ото, апельсин пушеҥге да тутовник, а виноград аҥам курык вашталта.

Волен эрвел да кечывалвел-эрвелне, икса серысе лап да Месаория Ларнака Аммохостос тӧрвер куснен. Ландшафт контраст тура Кипр ужаш лиеш: чевер-нарынче ужар ото кӱкшӧ курык да цитрусовый ӱйлык культурлан дене келыштаралтын, олык да ото олача тӱсан нӧргӧ коверым кугывӱкш — чодырадыме ир кӱ курык вуй гыч, ош тамга яхте лазур сер гыч — ӱп гыч чинчым да иман чодыра телым лум курык Троодос.

Утларакшым кӱ серым, но верын-верын ошма шуко пляж уло.

Халкъы

тюзет

Тарихи

тюзет

Политикасы

тюзет

Административ бёлюннгени

тюзет

Экономикасы

тюзет
   Бу, тамамланмагъан статьяды. Сиз болушургъа боллукъсуз проектге, тюзетиб эм информация къошуб бу статьягъа.
  1. Constitution of the Republic of Cyprus (Кипр Республиканы Конституциясы): "The official languages are Greek and Turkish" (Appendix D, Part 01, Article 3)
  2. Шимал Кипрни Тюрк Республикасын къошмагъанлай.
  3. Total population as of 1 January. Eurostat. Тинтилгенди: 24 июнь 2009.
  4. Дагъыда .eu, Европа бирликге киргени себебли.