Таргъулу шаухаллыкъ

Таргъулу шаухаллыкъ (къум. Таргъулу шавхаллыкъ, орус. Тарковское шамхальство) — Дагъыстанны шимал-кюнбатыш кесегинде къумукълула джашагъан феодал джер (кърал) болгъанды. Таргъулу шаухаллыкъ, 1642 джылда къумукъ шаухал III Сурхай къралны аралыгъын таулада орналгъан Къумух элден тюздеги Таргъу элге кёчюргени бла къуралгъанды. Аралыгъы — Таргъу болгъанды. Территориясы шималда Терк суудан башлаб, Дагъыстанны къыбыла чеклерине дери джетгенди. Таргъулу шаухаллыкъда, къралны тутхан къумукъ къауумну джергили бир бутагъы башчылыкъ этгенди.

Таргъулу шаухаллыкъ
← 1642 джыл — 1867 джыл →
Ара шахары	Таргъу
Дини	Ислам
Шаухал
- 1642—1668	III Сурхай
- 1860—1867	Шамшютдюн-Хан

Таргъулу шаухаллыкъны эм Дагъыстанны башха джерлерин Россия империягъа къошулуулары 1813 джылда Гюлистан мамырлыкъ кесамат бла бегитилгенди. 1867 джылда Таргъулу шаухаллыкъ къоратылгъанды, аны джерлеринде Дагъыстан областны Темир-Хан-Шура округу къуралгъанды.

XVII—XIX ёмюрледе шаухалланы тизмеси

1. III Сурхай (1641—1668)
2. II Будай (1668—1692)
3. I Муртуз Алий (1692—1700), III Сурхайны джашы
4. Умалат (1717—1719)
5. II Адил Герий (1719—1725), II Будайны джашы
6. Къасболат (1725—1763), II Адил Герийни джашы
7. I Баммат («Тишсиз») (1763—1765), II Адил Герийни джашы Саадат Герийден туугъанды
8. I Мехти («Шырданчы») (1765), I Муртуз Алийни джашы
9. II Муртуз Алий (1765—1783), I Мехтини джашы
10. II Баммат (1783—1794), I Мехтини джашы
11. II Мехти (1794—1830), II Бамматны джашы
12. Таргъулу Сюлемен Пача (1830—1836), II Мехтини джашы
13. Таргъулу Абу-Муслим-Хан (1836—1860), II Мехтини джашы
14. Таргъулу Шамшютдюн-Хан (1860—1867), Абу-Муслимни джашы

Джибериуле

• «Академик» сайтда Таргъулу шаухаллыкъны юсюнден(орус.)
• Шаухалла эм Таргъулу шаухаллыкъ. Ал къайнакъдан архивация этилгенди (24 октябрь 2012). Тинтилгенди: 6 октябрь 2012.(орус.)

Бу, тарихни юсюнден тамамланмагъан статьяды. Сиз болушургъа боллукъсуз проектге, тюзетиб эм информация къошуб бу статьягъа.