Таргъулу шаухаллыкъ

Таргъулу шаухаллыкъ
← 1642 джыл — 1867 джыл →
Ара шахары	Таргъу
Дини	Ислам
Шаухал
- 1642—1668	III Сурхай
- 1860—1867	Шамшютдюн-Хан

Таргъулу шаухаллыкъ (къум. Таргъулу шавхаллыкъ, орус. Тарковское шамхальство) — Дагъыстанны шимал-кюнбатыш кесегинде къумукълула джашагъан феодал джер (кърал) болгъанды. Таргъулу шаухаллыкъ, 1642 джылда къумукъ шаухал III Сурхай къралны аралыгъын таулада орналгъан Къумух элден тюздеги Таргъу элге кёчюргени бла къуралгъанды. Аралыгъы — Таргъу болгъанды. Территориясы шималда Терк суудан башлаб, Дагъыстанны къыбыла чеклерине дери джетгенди. Таргъулу шаухаллыкъда, къралны тутхан къумукъ къауумну джергили бир бутагъы башчылыкъ этгенди.

Таргъулу шаухаллыкъны эм Дагъыстанны башха джерлерин Россия империягъа къошулуулары 1813 джылда Гюлистан мамырлыкъ кесамат бла бегитилгенди. 1867 джылда Таргъулу шаухаллыкъ къоратылгъанды, аны джерлеринде Дагъыстан областны Темир-Хан-Шура округу къуралгъанды.

XVII—XIX ёмюрледе шаухалланы тизмеси

1. III Сурхай (1641—1668)
2. II Будай (1668—1692)
3. I Муртуз Алий (1692—1700), III Сурхайны джашы
4. Умалат (1717—1719)
5. II Адил Герий (1719—1725), II Будайны джашы
6. Къасболат (1725—1763), II Адил Герийни джашы
7. I Баммат («Тишсиз») (1763—1765), II Адил Герийни джашы Саадат Герийден туугъанды
8. I Мехти («Шырданчы») (1765), I Муртуз Алийни джашы
9. II Муртуз Алий (1765—1783), I Мехтини джашы
10. II Баммат (1783—1794), I Мехтини джашы
11. II Мехти (1794—1830), II Бамматны джашы
12. Таргъулу Сюлемен Пача (1830—1836), II Мехтини джашы
13. Таргъулу Абу-Муслим-Хан (1836—1860), II Мехтини джашы
14. Таргъулу Шамшютдюн-Хан (1860—1867), Абу-Муслимни джашы

Джибериуле

• «Академик» сайтда Таргъулу шаухаллыкъны юсюнден(орус.)
• Шаухалла эм Таргъулу шаухаллыкъ. Ал къайнакъдан архивация этилгенди (24 октябрь 2012). Тинтилгенди: 6 октябрь 2012.(орус.)

Бу, тарихни юсюнден тамамланмагъан статьяды. Сиз болушургъа боллукъсуз проектге, тюзетиб эм информация къошуб бу статьягъа.