'''Мона́рх''' ({{lang-el|μόναρχος}},; грекча {{lang-el|''μόνος}} сёзден,'' «джангыз» эмда {{lang-el|''αρχός}},'' «оноу этген» сёзледен) — джангыз кеси оноу джюрютген кърал башчыды — асламысы бла властны осуйлукъ болуб алады, алай а бир-бирде сайланнган да этеди ([[патчах]], [[император]], [[король]], [[Цезарь (титул)|цезарь]], [[кайзер]], [[фыргъауун]], [[тагавор]], [[экзарх]], [[негус]], [[Шах (титул)|шах]], [[солтан]], [[эмир]], [[халиф]], [[хан (титул)|хан]], [[малик]], [[бий]], [[визирь]], [[махараджа]] ид. а. к.); [[суверенитет]]ге ие болгъан адамадамды. ЕвропадаАсламысы монархбла бийвластны (осуйлукъ юлгюболуб алады, алай а бир-бирде Монакосайланнган да этеди. [[Европа]]да монархы бий (Монакода) неда герцог (юлгю - ЛюксембургЛюксембургда) монарх болгъан [[монархия]]лы къралла да бардыла.
Монархны къолунда баш кърал, аскер эмда сюд власть джыйлыргъаджыйылыргъа болады (абсолют монархия), быллай тип бусагъатда къуру [[Азия]]да тюбеученди. Къалгъан монархиялада монархны власты баш закон къураучу орган бла чекленеди ([[парламент монархия|парламент]]ли неда [[конституционконституциялы монархия|конституционконституциялы монархия]]).
