Джер

Бу атны (неда терминни) башха магъаналары да барды, къарагъыз: Джер (магъаналары).

Джер (символ: ) — Кюн системаны Кюнден ючюнчю планетасыды.

Джерни тарихи

Джер да къалгъан планеталары да Кюн системаны 4,54 млрд джыл алгъа букъу бла газдан болгъанды, Кюн къуралгъандан къалгъан протопланетар дискден къуралгъандыла. Алгъа Джерни юсю эриген масса болгъанды. Атмосферада суу джыйылыб башлагъанында, планетаны юсю да суууб, къаты болуб башлагъанды.

Чорху эмда бурулууу

Джерни бурулууу

Джерге 23 сагъат бла 56 минут эмда 4.091 такъыйкъа (джуздуз сутка) керекди, бир кере кесини тёгерегине бурулурча. Планета кюнчыгъышдан кюнбатышха тёгерек бурулуууну терклиги 15 градус сагъатха болады (неда 1 градус 4 минутха, неда 15' минутха). Ол Кюн бла Айны кёрюннген диаметрлери хар эки минут чакълы бир болады (кёрюннген уллулукълары Кюн бла Айны бирчаракъдыла).

Джерни бурулууу хаманда бирчалай турмайды. Уллу заманда - акъырыныракъ бола барады. Хар джюз джылда Джер 0s,0014 секундха акъырын бурулады аллындагъы джюз джылдан.

Джер Кюнню тёгерегидне эллипс орбита бла 150 млн километрге джууукъ узакълыкъда, 29,765 км/сек терклик бла джюрюйдю. Джер Кюнню тёгерегине 365,2564 суткагъа (бир джыл) айланыб чыгъады.

Кюн да саулай Кюн система да Къой Джол (орус. Млечный путь) галактикада 220 км/c терклик бла тёгерек орбитада буруладыла.

Бу, тамамланмагъан статьяды. Сиз болушургъа боллукъсуз проектге, тюзетиб эм информация къошуб бу статьягъа.

Викигёзенде (Wikimedia Commons'да) бу категориягъа келишген медиа-файлла табарыкъсыз: Джер.