Уллу театр (Санкт-Петербург)

Уллу театр (Таш театр) — 1784-1886 джыллада Петербургда болгъан театрды. Санкт-Петербургда биринчи дайым, Эресейде эсе уа эм уллу театрланы бири болгъанды. Театр майданда салыннганды. 1886 джыл Таш театрны мекямы чачылыб, бусагъатдагъы Петербург консерваторияны мекямы къурулгъанды.

Файл:Bolshoi Peterburg Mayr.jpg

Санкт-Петербургда Уллу (Таш) театр 1790 дж.
И. Г. Майрны суратыны фрагменти

Тома де Томонну проекти бла джангыртылгъандан сора Уллу (Таш) театрны кёрюнюмю.
Белгисиз суратчыны гравюрасындан 1810 дж.

Файл:Зал большого в Питере.jpg

Петербургдагъы уллу театрны къарачу залы. 1820 джылла.
П. П. Свиньинни суратындан этилген С. Ф. Галактионовну гравюрасындан.

Ф. Я. Алексеев, 1824 джылны 7-чи ноябында Уллу театрны аллында майдан

Уллу (Таш) театрны 1886 джыл чачылыууну аллы бла кёрюнюмю. (фотография).

Петербург Уллу театрны архитектурасы

Архив документле шагъатлыкъ этгеннге кёре Уллу театрны биринчи болджаллы мекямын 1775 джыл Антонио Ринальдини проекти бла салыб башлагъандыла. Алай а Ринальди басхычладан джыгъылгъанындан сора ол кеси къурулушха къараялмагъанды, Экинчи Екатерина немец театр декоратор эмда архитектор Людвиг Филипп Тишбейннге театрны джангы проектин салыргъа борч салады, бу проект бла кечирек архитекторла Ф. В. фон Баур бла М. А. Деденев мекямны къурулушун бардырадыла Театрны ачылыуу 1783 джыл болады. Алай а бир-бир къайнакълагъа кёре театр бир джылгъа кеч ачылгъанды. Бу уллу мекямны фасыды аз джасалгъанды. Георги Уллу театрны мекямын былай суратлайды: «Тышындан бу мазаллы къарамлы мекямды. Баш киришни башында каррара мермерден олтуруб тургъан Минерваны скульптурасы барды, къалкъанда : „Vigilando quiesco“ (рахатланыб да сакълайма)». Мекямда 6 кириш, 16 чыгъыш болгъанды%; Минерваны сюнгюсю шыбладан джакълагъанды." Театргъа 2 минг чакълы бир адам сыйыннганды, 3 къатлы болгъанды. Декорацияларын уллу устала П.Гонзаго бла Скотти этгендиле.

1802 джыл император Александр I Уллу театрны уллуракъ этерге эмда аны тыш къарамын тюзетирге оноу этеди. Бу оноун баджарыу француз архитектор Тома де Томоннга тюшеди. Бютеу ишле сегиз айгъа бошаладыла, бу болджал ол заманлагъа кёре бек къысха болгъанды.

Тома де Томон мекямны ёлчемин уллайтханды (джангыдан къурулушны чуруму театргъа аз адам сыйыныу болгъанды).

1811 джыл театргъа от тюшеди, алай а 1818 джыл джангыдан къурадыла. 1835—1836 джыллада архитектор А. Кавос реконструкция этгенинден сора къараучу залгъа 3 минг адам сыйыннганды. Петербургдагъы Таш театр бютеу Европада театр мекямны юлгюсю болгъанды.