Интернет доменле: Версияланы арасында башхалыкъ

Контент кетерилди Контент къошулгъанды
Тюзетиуню ачыкълауу джокъду
Ernác (сюзюу | къошакъ)
Тюзетиуню ачыкълауу джокъду
Тизгин 1:
'''Огъары дараджаны доменлери''' [[Интернет|Интернетде]] доменлени аты башланыуну эм тамалыды.
 
[[Домен ат|интернет-домен]] нохтала бла, запятойла бла бири-биринден айрылгъан, артындан аллына джазылгъан талай кесекден къуралгъаны себебли, '''огъары дараджаны домени''' (''[[Ингилиз тил|ингил.]] '' |Top-level domain — TLD'') доменни атыны нохтала бла айрылгъан кесеклерини ахырыды. Сёз ючюн, ''www.example.com'' доменде, огъары дараджаны домени ''com''-ду.
 
Огъары дараджаны доменлерини къурау бла, джакълау бла, административ оноуу бла аллында Постел Джон тамадалыкъ этген [[IANA|IANA]] организация кюрешгенди. Ол организация [[АБШ|АБШ]] аскер министерствосу бла кесаматны тамалында ишлегенди. Джон Постел ёлгенинден сора, бу соруула башха халкъла арасы организациягъа берилгендиле ([[ICANN|ICANN]] - атла бла номерле берген интернет-корпорациягъа) (''Internet Corporation for Assigned Names and Numbers''), сорууда [[АБШ|Бирлешген штатланы]] сатыу-алыу министерствосуна кёчгенди. Бусагъатда ICANN Интернетде, американ кърал организацияла джюрютген чекли хайырланнган TLD тышында бютеу адрес кенгликни [[DNS|DNS]] джакълыгъын эмда оноуун этеди.
 
Техника джанындан огъары дараджаны доменлери ICANN контроль этген [[DNS тамыр серверле|DNS тамыр серверлени]] юслери бла кирирге боллукъду.
Тизгин 9:
Огъары дараджаны доменлери талай сыныфха юлешинедиле:
 
== [[къралКърал|къралланы]] баш дараджалы доменлери ==
[[Огъары дараджаны миллет домени|Миллет домен]], огъары дараджаны башха доменлеге кёре эки харифден къуралады, асламысы бла къралланы [[ISO 3166|ISO 3166]] стандартда бегитилген кодлары бла келишедиле.
 
Тизгин 65:
 
== Кърал къауумланы доменлери ==
 
* .asia — [[Азия|Азияны]] [[Австралия|Австралияда]] къошулуб къраллары.
* .eu — [[Европа Бирлик|Европа Бирлик]].
 
== Домены верхнего уровня [[Огъары дараджаны бютеулей домени|Огъары дараджаны бютеулей хайырланыугъадомени]] ==
 
* .aero — авиаулоу индустрияны субъектлерине.
* .biz — джангыз коммерция организацияла.
* .cat — [[каталанКаталан тил|каталан тил эм маданият бирлиги]] хайырланыр ючюн .
* .com — коммерция организацияла (тыйгъычсыз).
* .coop — кооперативле.
Тизгин 80 ⟶ 82:
* .museum — музейле.
* .name — адамла.
* .net — Интернетге къатышы болгъан къуралышла. (тыйгъычсыз).
* .org — коммерциясыз организацияла (тыйгъычсыз).
* .pro — сертификация этилген профессионалла.
Тизгин 93 ⟶ 95:
 
== Эскиленнген эмда хайырланмагъан доменле ==
 
* .nato — халкъла арасы [[НАТО|НАТО]] организацияны бёлеклери — бусагъатда хайырладырылмайды. Эм азы бла Интернетни ачыкъ кесегинден 1996 джыл къоратылгъанды.
* .web — IANA бла Image Online Design энчи коммерциялы регистратор ючюн айрылгъанды, алай бу доменни тамыр серверлери байланмагъанды.
* .csnet — [[CSNET|Computer Science Network]] бла байлам ючюн къуралгъан доменди, 1988 джыл CSNET-ни BITNET бла байланыуу бла хайырланыуу тохтагъанды.
* .ddn — [[DDN|Defence Data Network]] атлы американ къоруу сеть ючюн этилгенди, алай а планлада къалгъанды.
 
 
== Резервдеги доменле ==
 
RFC 2606-ге кёре бу терт огъары дараджаны доменлери, керти доменлени атларыча чырт хайырланмаз ючюн этилгендиле:
 
* .example — юлгюле ючюн.
* .invalid — аллынданда терс атла ючюн.
* .localhost — localhost- ну хайырлануда табсызлыкъла болмаз ючюн резервге салыннганды.
* .test—test — тестледе хайырланыр ючюн.
 
 
== Хазыр этиле тургъанла ==
 
2005 джылны июнунда ICANN джангы талай TLD-ни къабыл этгенин билдиргенди, ала алкъын хазырлана турадыла:
 
* .post — почта къуллукъла.
 
* .xxx — уллу адамла ючюн сайтлагъа. ICANN тамадалыгъы бу доменнге къаршы чёб атсада, , ол доменлени излеген коммерция структурала бла АБШ-ны сатыу-алыу министерствосуну арасында, иш сюдлюк болгъанды.
* .рф — биринчи кирилл доменди. 2009 джылны ноябрындан ишлеб башларгъа кереди.
 
 
== Башха ==
 
Гугл излеу бла къайсы болсада доменни сайтыны юлгюсюн кёрюр ичин былай джазыгъыз - <code>site:домен</code>
 
 
 
 
== Джибериуле ==