Баш кюн: Версияланы арасында башхалыкъ

Контент кетерилди Контент къошулгъанды
Ernác (сюзюу | къошакъ)
Тюзетиуню ачыкълауу джокъду
Ernác (сюзюу | къошакъ)
Тюзетиуню ачыкълауу джокъду
Тизгин 1:
[[Файл:Hans_Baluschek_Montagmorgen.jpg|thumb|Баш кюнню эртдени (Ганс Балушек, 1898 джыл)]]
'''Понеде́льникБаш кюн''' — [[ыйых кюн]] бла [[гюрге кюн]]ню арасында [[ыйыкъ]]ны [[сутка|кюнюдю]].
 
== Этимологиясы ==
Тизгин 12:
Буруннгу римлиле баш кюнню [[Ай]]гъа атагъандыла ({{Lang-fr|lundi}}).
 
[[Ингилиз тил|Ингилизча]] ''Monday'' («баш кюн») ат 1000 джылдан 1200 джылгъа дери буруннгу ингилиз тилден къуралгъанды, туура магъанасы уа — «айны кюню». Бу кюнню ингилиз аты башха герман тилледегилеге джууукъду, аланы ичинде эскифризча ''mōnadeig'', ортатёбеннемецча эм ортаголландча ''mānendach'' (бусагъатдагъы голландча ''Maandag''), эскимийикнемечацэскимийикнемецча ''mānetag'' (бусагъатдагъы {{Lang-de|Mon(d)tag}}), эм буруннгуисландча: ''mánadagr'' (шведча эм нюнорскча: ''måndag'', исландча: ''mánudagur'', датча эм букмолча: ''mandag'')<ref name="BARNHART">''Barnhart, Robert K.'': The Barnhart Concise Dictionary of Etymology. </ref>.
 
[[Индия|Индияны]] адет тиллерини кёбюсюнде «баш кюнню» белгилеген сёз санскритча ''Sōmavāra''<ref>{{Cite web
|url = http://dsal.uchicago.edu/cgi-bin/philologic/contextualize.pl?p.4.soas.773773|title = sōmavāra 13610|accessdate = 21 February 2010|last = Turner|first = Sir Ralph Lilley|authorlink = |year = 1962|work = A comparative dictionary of the Indo-Aryan languages.
London: Oxford University Press|publisher = Digital Dictionaries of South Asia, University of Chicago|page = 784|quote = sōmavāra 13610 sōmavāra masculine 'Monday' inscription (sṓma the plant, vāra 2 meaning day)|archiveurl = http://www.webcitation.org/617OSPOvC|archivedate = 2011-08-22}}</ref> сёзден къуралгъанды. ''Сома'' — [[индуизм]]де Айны тейрисини башха бир атыды. Индияны бир-бир тиллеринде баш кюннге ''Chandravāra'' да дейдиле: ''Chandra'' санскритча «АйАйды»ды. Таиландда бу кюннге «Ван Джан» дейдиле, магънасымагъанасы уа — «ай тейриси Чандраны кюню».
 
Япон (げつようび — getsuyobi) эм корей (월요일) тилле баш кюнню атын къытай тилден алгъандыла ('月曜日') алгъандыла, къытайча сёзню магъанасы уа — «айны кюню».
 
== Баш кюнню орузламада оруну ==