|
[[Файл:Hans_Baluschek_Montagmorgen.jpg|thumb|Баш кюнню эртдени (Ганс Балушек, 1898 джыл)]]
'''Понеде́льник''' — [[ыйых кюн]] бла [[Ыйыхгюрге кюн|<nowiki/>]]ню блаарасында гюрге[[ыйыкъ]]ны кюнню арасында ыйыкъны [[сутка|кюнюдю]].
== Этимологиясы ==
[[Файл:'Around_the_Moon'_by_Bayard_and_Neuville_21.jpg|thumb|Баш кюнню аты кёб тилледе Айны (кёкдеги затны эмда тейрини) аты бла аталгъанды]]
[[Къарачай-малкъар тилдетил]]де баш кюннге, ыйыкъны биринчи ("«баш"») кюню болгъаны ючюн, алай аталгъанды.
Тюрк тилде баш кюннге ''pazartesi'' дейдиле, муну магъанасы уа "«ыйых кюнден сора кюндю"» (''pazar ''- "«ыйых кюн"», ''pazartesi ''- "«пазарны арты"»).
Алай а [[эрмен тил|эрмен]] (Երկուշաբթի — ''йеркушабти́''), [[Гюрджю тил|гюрджю ]] (ორშაბათი — ''орша́бати'') эм [[таджик тил|таджик]] (''душанбе'') тилледен баш кюнню аты «шабат кюнден экиэкичи (кюн)» деб кёчюрюледи.
Буруннгу римлиримлиле баш кюнню Айгъа[[Ай]]гъа атагъандыла ({{Шаблон:Lang-fr|lundi}}).
[[Ингилиз тил|Ингилизча]] ''Monday'' ("«баш кюн"») ат 1000 джылдан 1200 джылгъа дери буруннгу ингилиз тилден къуралгъанды, туура магъанасы уа — - "«айны кюню"». Бу кюнню ингилиз аныаты башха герман тилледегилеге джууукъду, аланы ичинде эскифризча ''mōnadeig'', ортатёбеннемецча эм ортаголландча ''mānendach'' (бусагъатдагъы голландча ''Maandag''), эскимийикнемечац ''mānetag'' (бусагъатдагъы {{Шаблон:Lang-de|Mon(d)tag}}), эм буруннгуисландча: ''mánadagr'' (шведча эм нюнорскча: ''måndag'', исландча: ''mánudagur'', датча эм букмолча: ''mandag'')<ref name="BARNHART">''Barnhart, Robert K.'': The Barnhart Concise Dictionary of Etymology. </ref>.
[[Индия|Индияны ]]<nowiki/> адет тиллерини кёбюсюнде "«баш кюнню"» белгилеген сёз санскритча ''Sōmavāra''<ref>{{Cite web
|url = http://dsal.uchicago.edu/cgi-bin/philologic/contextualize.pl?p.4.soas.773773|title = sōmavāra 13610|accessdate = 21 February 2010|last = Turner|first = Sir Ralph Lilley|authorlink = |year = 1962|work = A comparative dictionary of the Indo-Aryan languages.
London: Oxford University Press|publisher = Digital Dictionaries of South Asia, University of Chicago|page = 784|quote = sōmavāra 13610 sōmavāra masculine 'Monday' inscription (sṓma the plant, vāra 2 meaning day)|archiveurl = http://www.webcitation.org/617OSPOvC|archivedate = 2011-08-22}}</ref> сёзден къуралгъанды. Сома — индуизмде[[индуизм]]де Айны тейрисини башха бир атыды. Индияны бир-бир тиллеринде баш кюннге ''Chandravāra '' да дейдиле: ''Chandra'' санскритча «АйдыАй»ды. Таиландда кюннге «Ван Джан» дейдиле, магънасы уа - — «ай тейриси Чандраны кюню».
Япон (げつようび - — getsuyobi) эм корей (월요일) тилле баш кюнню атын къытай тилден алгъандыла '月曜日', къытайча сёзню магъанасы уа - — «айны кюню».
== Баш кюнню орузламада оруну ==
ISO 8601 стандартха кёре баш кюнню иш ыйыкъны биринчи кюнюне саналады.
Бу кюн тамадала ишлерине баргъанлары себебли, сабийле уа школлагъа къайтханлары себебли бусагъатдагъы кюнбатыш культурада баш кюннге иш ыйыкъны башланнган кюнюнеча къарайдыла. Сирий тилден баш кюнню аты «биринчи кюн» деб кёчюрюледе.<div class="references-small" id="cx283" style="" data-source="283" data-cx-state="source" data-cx-weight="1170" contenteditable="true">
<references />
== Белгиле ==
</div>
{{белгиле}}
[[Категория:Ыйыкъны кюнлери]]
| 