Адабият: Версияланы арасында башхалыкъ

Контент кетерилди Контент къошулгъанды
Addbot (сюзюу | къошакъ)
г Bot: Migrating 159 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q8242 (translate me)
Ernác (сюзюу | къошакъ)
Тюзетиуню ачыкълауу джокъду
Тизгин 1:
'''Адабият''' ({{lang-ar|أدب}}) неда '''Литературалитература'''  ({{lang-la|lit(t)eratura}}  ''«джазылгъан''», {{lang-la|lit(t)era}}  [[«хариф]]» деген сёзденди)  — кенг ангыламда бютеу джазылгъан [[текст]]лени джыйымыды.
 
== Ангыламны юсюнден ==
Тизгин 8:
 
* Адабиятха бютеу [[автор]] текстле киредиле (аноним болса да, неда талай адам чыгъаргъан боласа да). Текстни автору болгъаны былайда юристлик къарам бла магъаналы тюлдю ([[автор хакъла]]), магъаналы болгъан текстни айгъакъ автору болуб, ол текстни ахырына джетдириуюдю: автор ахыр нохтаны салады, андан башлаб, текст кесича джашаб башлайды.
* Биринчи ышанына байламлы экинчи ышан чыгъады: адабиятха джазылгъан текстле киредиле, аууздан айтылгъанла кирмейдиле. Аууз чыгъармачылыкъ тарихде джазма чыгъармачылыкъны аллы бла келгенди, джазылгъандан башхалыгъы уа  — бегитилмегенлиги. Бир адамдан бир адамгъа кёче, тюрлене барыргъа болгъанды.
* Адабиятха адам тилден сёзледен къуралгъан текстле киредиле, сёз компоненти музыкадан, неда кёрюнюу компонентден айырылалмагъан чыгъармала адабият тюлдюле. [[Джыр]] неда [[опера]] кеслерича адабиятха кирмейдиле. Алай а джырдан назму айырылыб кеси болса, адабиятды.
 
Тизгин 15:
Энтда бир ышан къошаргъа тыйыншлыды, бу ышан адабиятны структурасы бла тюл, функциялары бла байламлыды.
 
* Адабиятха социал магъаналары болгъан, неда ол магъана болургъа нюзюр салгъан текстле киредиле. Ол демеклик  — энчи неда къуллукъ джазышыу, энчи кюнлюкле, школ сочиненияла адабият тюлдюле. Алай а заман озуб, джазгъан адам бла байламлы бу ышан ишлемезге боллукъду, сёз ючюн джазыучуланы неда алимлени джазышыулары, кюнлюклери суратлау неда илму адабият болуб къалыргъа боладыла.
 
== Адабиятны тюрлюлери ==
Тизгин 23:
=== [[Суратлау адабият]] ===
 
Суратлау адабият — адам [[тил]]де джазылгъан сёзледен къуралгъан [[санат]]ны тюрлюсюдю. Суратлау адабиятны энчилиги  — аны бир джанындан санатны тюрлюлери бла, башха джанындан а уа сёз текстни башха тюрлюлери бла байламлыгъыды. Аны тышында суратлау адабият, санатны башха тюрлюлери кибик автор чыгъармаланы бирикдиреди, [[фольклор]]дан башхалыгъы да буду.
 
=== [[Имлу адабият|Илму эмда илму-популяр адабият]] ===
{{джазылмагъан бёлюм}}
 
=== [[Билги адабият]] ===
[[Файл:Brockhaus Lexikon.jpg|thumb|200px|Брокгаузну сёзлюгю ([[1910]])]]
Тизгин 41 ⟶ 42:
=== [[Техника адабият]] ===
 
Техника адабият  — [[техника]] бла [[чыгъарыу]]гъа байламлы адабиятды (инструкцияла, каталогла, патентле эмда башхала).
 
 
{{викигёзен|Literature}}
 
[[Категория:Литература]]