Коннахт республика
Ирланд Республика (кёбюсюне Коннахт Республика) — «Бирлешген ирландлыланы джамагъаты» 1798-чи джылда Коннахт провинцияны территориясында башланнган ирланд къозгъалыуну заманында француз аскер болушлугъу бла къурагъан ирланд къралды [1]. Францияны эгеч республикасы болгъан кърал теорияда бютеу айрымканны алгъанды, алай а кертиликде Коннахт провинцияны бютеуюн да алмагъанды. Алагъа къаршчы болгъан британ кючле бютеу къралда джайылыб болгъандыла, аланы ичинде Дублин, Корк, Белфаст кибик уллу шахарла да аланы къолларында болгъанды.
| Коннахт провинцияны болджаллы правительствосу Rialtas Sealadach Chúige Connachta Францияны саттелити | |||||||||
| |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||
| Девизи Liberty, Equality, Fraternity, Union (Эркинлик, Тенглик, Къарнашлыкъ, Бирлик) | |||||||||
 Ирландияны 1794 джылда картасы | |||||||||
| Ара шахары | Каслбар | ||||||||
| Тил(лер)и | ирланд тил, ингилиз тил | ||||||||
| Валютасы | ирланд фунт | ||||||||
| Кърал оноууну формасы | республика | ||||||||
| Президент | |||||||||
| - 1798 | Джон Мур[en] | ||||||||
| Тарихи | |||||||||
| - Француз кючлени келиую | 22 август 1798 | ||||||||
| - Джон Морну президент этиб салыныуу | 31 август 1798 | ||||||||
| - Киллаланы штурму | 23 сентябрь 1798 | ||||||||
.svg)
Тарих
тюзет1798-чи джылны июнунда Ирландияда ингилизлилеге къаршчы къозгъалыу чыгъады. Бу хапарны алгъан Директория генерал Жан Юмберни башчылыгъында 1000 аскерчиден къуралгъан экспедицияны джибереди. 22-чи августда француз экспедиция Коннахтха джетеди, анда къозгъалгъанланы бёлеклери бла бирлешеди (бирлешгенден сора аскерлени саны бир билгилеге кёре 2000 аскерчи болады, башха тарихчилени оюмларына кёре 6000 дери джетеди). 27-чи августда бирлешген француз-ирланд кючле Кастлбарны къатында британлыланы къаушатадыла. Андан сора Коннахт провинцияны шималы азатланады, эмда Ирланд республика баямланады. Аны президенти этиб француз генерал Джон Мурну[en] салады. Ол онеки адамдан правительство къурайды. 8-чи сентябрда Баллинмаккны къатында сермешиуде британлыла француз-ирланд аскерлени къаушатадылап. Бу республиканы тюшюуюню себеби болады. [2].
Мурну британлыла джесир аладыла, бир джылдан тузакъда ёледи. Юмберни эмда аны адамларын канал бла Дублиннге ташыйдыла эмда британ джесирлеге ауушдурадыла. Британ кючле акъыртын-акъыртын къозгъалгъан бла сермешиуле эте республикагъа джайыладыла, бу апогеине 23-чю сентябрда Киллаланы штурму бла джетеди. Ол кюнден сора ирланд къозгъалыу ахыры бла сындырылгъаннга саналады. Къозгъалгъанланы бир къаууму эллеге къачыб талай айны ууакъ сермешиуле этгендиле. .[3]
Белгиле
тюзет- ↑ A collection of State Papers, relative to the war against France: now carrying on by Great Britain and the several other Europ. powers ... many of which have never before been publ. in England. — Stockdale, 1799. — 670 б.
- ↑ Charles Cornwallis Marquis Cornwallis. Correspondence of Charles, First Marquis Cornwallis. — John Murray, 1859. — 630 б.
- ↑ Remembering the Year of the French: Irish Folk History and Social Memory, Univ of Wisconsin Press. 2007. ISBN 9780299218249, https://books.google.com/books?id=I2LqGAIj8VQC&dq=killala+23+september&pg=PA7.