Абаза къоян
Илму классификациясы
Патчахлыкъ: Ёсюмлюкле
Бёлюм: Гоккалы ёсюмлюкле
Класс: Эки юлюшлюле
Джыйым: Мальвагоккалыла
Юйюр: Мальвалыла
Къауум: Мальва
Латин аты
Malva L.
Тюрлюлери
ITIS 21832
NCBI 96479

Абаза къоян неда мальва (лат. Malva) — мальвалыланы юйюрюнден ёсюмлюк къауумду (Malvaceae).

Джайылыуу тюзет

 
Ууакъ гоккалы абаза къоян

Бу къауумну 30 тюрлюсю Европаны, Азияны, Шимал Африка бла Шимал Американы орта климатында ёседиле. Баш шартларыны бири чапыракълары джюркеге ушаша тёгерекледиле. Аланы 5-7 къалакълары барды. Битген бутакълары суу агъашча энгишге бюгюлюбдюле. Аланы бирджыллыкъ, экиджыллыкъ, кёбджыллыкълары да барды. Чегетледе, эмда багушла болгъан джерледе ёседи.

Ангылатыуу тюзет

 
Шток-розалы мальва

Абаза къоян- бирджыллыкъ, азыракъ да эки джыллыкъ эмда кёбджыллыкъ хансды, саптагъайы аллында тюклюдю, артдан сыйдыам болады, узунлугъу 30—120 см.
Чапыракълары — джюрекге ушаша тёгерекледиле. Аланы 5-7 къалакълары барды.
Гоккалары уллуладыла, узунлукълары 3-4 см., кеслери да чапыракълары къызылыракъдыла, тырнакъгъа ушайдыла, ючюшер мутхуз ызлары барды. Июндан августха дери чагъадыла.
Тамырлары узундула, кёбдюле.
Кёгети — кёб урлукълу.

Тюрлюлери тюзет

Кавказда кеслери алларына Malva alcea L., Malva rotundifolia L., Malva crispa L., Malva silvestris L. эмда башхала ёседиле; бир къаууму халкъ медицинада хайырланадыла.

Халкъ медицинада хайырланыу тюзет

Абаза къоянны гокаалары, чапыракълары, эм тамыры къургъакъ джётел, тамагъыны джангы сууугъу, джарасы болгъаннга, хырха болгъаннга, тюз ичегини эмда къыйырндагъы къан тамырлары къандан толуб керилиб ауругъаннга джарайдыла.

Литература тюзет

  • Котов В. Шток-роза. // Цветоводство, 2007, № 4. — с. 30—31.
  • М. А. Носаль, И. М. Носаль. Лекарственные растения и способы их применения в народе //Под ред. акад. АН УССР В. Г. Дороботько. — К.: Госмедиздат УССР, 1959. — с. 182—184.

Джибериуле тюзет